Projektowanie systemu

1. Niezbędne kroki do prawidłowego zaprojektowania systemu nawadniającego

1.1. Określenie parametrów źródła wody

Pomiar ciśnienia - czyli siła wywierana przez wodę na określoną powierzchnię

Jednostką ciśnienia jest bar lub atmosfera techniczna (1bar=1,02at, 1at=0,981bar). Aby zmierzyć ciśnienie potrzebny jest manometr, który należy przymocować do ujęcia wody. Aby pomiar był miarodajny wszystkie zawory na działce powinny być zamknięte.

Odpowiednie ciśnienie do działania systemu nawadniania w ogrodzie przydomowym to minimum 2,5 bar. Powyżej 4 bar należy zamontować na wyjściu regulator ciśnienia. Wartość ciśnienia można także w przypadku ujęcia własnego wyczytać z charakterystyki pompy. należy jednak pamiętać, aby nie sugerować się maksymalnym ciśnieniem, jakie pompa może osiągnąć, ale realnymi możliwościami urządzenia.

Przepływ - czyli ilość wody dostarczona w danej jednostce czasu

Jednostką przepływu jest metr sześcienny na godzinę lub litry na godzinę.

• Aby zmierzyć przepływ należy pod źródło wody podstawić naczynie o znanej objętości jednocześnie mierząc czas w jakim się napełniło (np. 10 l wiadro).

• Pomiar wydajności źródła - można także dokonać za pomocą wodomierza. Wartość wydatku jednostkowego z ujęcia wody otrzymamy dzieląc objętość wody przez czas pomiaru przepływu. Objętość wody to różnica wskazań wodomierza przed i po pomiarze. Otrzymany wynik wyrażamy w litrach na sekundę (l/s) lub w metrach sześciennych na sekundę (m3/s) w zależności od jednostek wyskalowanych na wodomierzu.

Aby móc przeliczyć je na inne jednostki należy pamiętać :
1 m3 = 1000 dm3 = 1000 l
1 godz. = 60 min. = 3600 s

Przykład: jeśli na przepłynięcie 300l wody potrzebowaliśmy 5min. (300 s) to oznacza, że wydatek ujęcia wody równy jest:
300/300 = 1 l/s lub 1 x 60 = 60 l/min. lub 60 x 60 = 3600 l/godz.
albo 3600/1000 = 3.6 m3/godz.

Jeżeli nie posiadają Państwo manometru należy zapytać o ciśnienie wody w swoim przedsiębiorstwie wodociągowym lub poprosić profesjonalną firmę instalacyjną. Przepływ można znaleźć na rachunku za wodę.

Profesjonalna firma ogrodnicza może pomóc w dokładnym obliczeniu przepływu.

Przed przystąpieniem do projektowania instalacji należy dokonać wyboru co do:

• rodzaju sterowania (zawory ręczne/automatyka)
• rodzaju sterownika (sterownik zasilany prądem lub na baterie)
• miejsca zainstalowania sterownika
• umieszczenia skrzynki zaworowej lub zaworów bez skrzynki (teren zewnętrzny/w pomieszczeniu)
• sposobu odwodnienia na zimę (zawory spustowe/odwodnienie grawitacyjne/odpowietrzanie za pomocą sprężarki)
• możliwości instalacji wyłącznika nawadniania
• preferencji dotyczących typu i producenta urządzeń

Po wstępnym wybraniu typów zraszaczy i dysz należy urządzenia rozmieścić na planie. Optymalnym rozmieszczeniem urządzeń jest posadowienie promień w promień (gdzie na końcu zasięgu jednego urządzenie znajduje się drugie). Należy pamiętać o umieszczaniu spryskiwaczy w narożnikach. Przy rozplanowywaniu urządzeń można kierować się zasadą, która mówi o tym, że każde miejsce powinno być podlane przez co najmniej dwa zraszacze. Producenci zraszaczy jako najlepszy wzór rozmieszczenia proponują umieszczanie urządzeń na planie kwadratu lub trójkąta.

Prawidłowe projektowanie zasięgu zraszaczy przedstawiają poniższe rysunki:

Po zaplanowaniu miejsc montażu urządzeń nadchodzi czas na podzielenie ich na sekcje nawadniające. Należy kierować się zaleceniami producenta i wydajnością zraszaczy względem źródła wody.

Najlepszym sposobem na ustalenie ilości zraszaczy na sekcję jest zsumowanie wydatków urządzeń jednego typu np. zsumowanie wydatków zraszaczy statycznych z dysza VAN lub wszystkich zraszaczy 3504 Otrzymany wynik należy odnieść do możliwości naszego źródła wody,

np. suma wydatków zraszaczy z dyszą VAN wynosi 3 m3/h. Wydajność naszego źródła to 2 m3/h. Oznacza to, że należy podzielić zraszacze na dwie sekcje po 1,5 m3/h, aby wystarczyło wody do ich obsługi.

Przy projektowaniu sekcji należy kierować się podstawowymi zasadami podziału:

• zraszacze i linie kroplujące powinny znajdować się na osobnych sekcjach
• zraszacze rotacyjne i statyczne powinny znajdować się na osobnych sekcjach (z wyjątkiem zraszacza 5000 z dyszami MPR i zraszaczy statycznych z dysza rotacyjną R-VAN)
• należy w obrębie jednej sekcji zrzeszać urządzenia o podobnej lub dostosowanej do siebie dawce opadowej np. zraszacze z dyszami VAN oddzielnie, zraszacze z dyszami MPR i HE-VAN razem itp.
• w sekcjach zraszaczy rotacyjnych należy pamiętać o dopasowaniu dysz w obrębie jednej sekcji.
  
  Zraszacz o tej samej dyszy działający pod kątem 90 stopni i 180 stopni obraca się w jednakowym tempie. Oznacza to tyle, że w czasie, gdy zraszacz o większym kącie zrobi jeden obrót, zraszacz o mniejszym dokona obrotu wraz z powrotem tj. wyda dwa razy więcej wody. Aby dawka opadowa w powyższej sytuacji była dopasowana należy do zraszacza o dwa razy mniejszym kącie dobrać dwa razy mniejszą dyszę np 2,0 i 4,0.
   
• należy trzymać się ustalonych we wstępnej koncepcji granic stref wynikających ze stopnia nasłonecznienia ogrodu. Nie zaleca się łączenia urządzeń występujących na dwóch różnych strefach.
• zaleca się rozdzielenie sekcji linii kroplującej osobno na rośliny wodolubne i niewymagające, aby lepiej dopasować czas nawadniania konkretnych partii nasadzeń